Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2012

Η ελληνική «ιερή αγελάδα», ονόματι δημόσιος υπάλληλος


Στη μακρινή Ινδία υπάρχει ένα ζώο που δε θανατώνεται ούτε καταναλώνεται, αντιμετωπιζόμενο ως ιερό: η αγελάδα. Στην κοντινή Ελλάδα υπάρχει ένα είδος υπαλλήλου που αντιμετωπίζεται ως «ιερή αγελάδα»: ο δημόσιος υπάλληλος. Μετά από μία διετία μη συγχώνευσης ή κατάργησης περιττών δημοσίων οργανισμών και μιας εφεδρείας-παρωδίας, η τρόικα από χθες το έκανε σαφές: απολύσεις εδώ και τώρα.
Οι εκπρόσωποι του κυβερνητικού συνασπισμού δήλωσαν ότι προσπαθούν, συζητούν, διαπραγματεύονται σκληρά να μην απομακρυνθεί κανένας. Υποθέτω ότι δε συναισθάνονται το κοινό αίσθημα. Δεν αντιλαμβάνονται πώς νιώθουν οι σχεδόν 1.000.000 άνεργοι απολυμένοι του ιδιωτικού τομέα, οι 160.000 ελεύθεροι επαγγελματίες που έκλεισαν τον κύκλο χρήσης των επιχειρήσεών τους και χιλιάδες άλλοι εργαζόμενοι, πλην όμως απλήρωτοι για μήνες, υπάλληλοι στο άκουσμα της εμμονικής προστασίας της ιερής δημοσιοϋπαλληλικής αγελάδας. Των υπαλλήλων που, ναι μεν έχασαν πολλά από τα κεκτημένα προνόμια και μεγάλο μέρος του μισθού τους, διατηρούν όμως μέχρι στιγμής στο ακέραιο τις θέσεις εργασίας τους και δε βρέθηκαν ούτε μισό μήνα απλήρωτοι.
Πρωτοετής φοιτητής Οικονομικών γνωρίζει ότι μόνο η ελεύθερη αγορά αυξάνει το πραγματικό ΑΕΠ και όχι οι δημόσιες υπηρεσίες . Σ’ ένα υπερδιογκωμένο χρέος εξακολουθούμε να παράγουμε όχι πλούτο, αλλά νέα χρέη απόρροια ελλειμματικών προϋπολογισμών. Και ασφαλώς το μισθολογικό κόστος, όχι του συνόλου των υπαλλήλων, αλλά των υπεράριθμων, των αργόμισθων και των επίορκων συμβάλλει στο έλλειμμα και εντείνει το πρόβλημα. Αυθόρμητα η κοινή λογική οδηγεί τον κόσμο να λέει: “ας διώξουν κι απ’ αυτούς” ή ακόμα χειρότερα «καλά τους κάνουν».
Ο αντίλογος από την πλευρά των υπαλλήλων εστιάζεται στο ότι το μένος που προέρχεται από όλους όσους βρίσκονται εκτός δημοσίου κινείται στη λογική του «φύγε εσύ, να μπω εγώ». Ξεχνούν, όμως, ότι με τον ίδιο ακριβώς τρόπο σκέφτονται και οι ίδιοι. Όταν έγιναν οι πρώτες περικοπές στους υπαλλήλους του στενού δημοσίου τομέα, δεν άργησαν να δείξουν με το δάχτυλό τους συναδέλφους των ΔΕΚΟ, λέγοντας «γιατί όχι και σ’ αυτούς;». Και τώρα που άρχισαν να νιώθουν στο σβέρκο τους την καυτή ανάσα της αξιολόγησης μέσω εξετάσεων και της εφεδρείας ή διαθεσιμότητας ή απόλυσης, χωρίστηκαν στα δυο.
Ο διορισμένος με διαδικασίες ΑΣΕΠ, θέλει να εξαιρεθεί της διαδικασίας, ενώ ο συνάδελφος του διπλανού γραφείου διορισμένος με ρουσφετολογικό τρόπο εκτός ΑΣΕΠ απαιτεί να αξιολογηθούν όλοι εξίσου. Αντίστοιχα, οι πλησίον σύνταξης που δεν επιθυμούν να ενταχθούν σε κάποιο προσυνταξιοδοτικό πρόγραμμα εναντιώνονται τους συναδέλφους τους των εισαγωγικών κλιμακίων, που είναι νέοι και μπορούν να πιάσουν πέτρα και να την στύψουν.
«Μα τι φταίμε εμείς που τα έκαναν όπως τα έκαναν αυτοί που κυβερνούσαν 30 χρόνια; Εμείς θα την πληρώσουμε;» μου αντέτεινε σε κατ’ ιδίαν συνομιλία δημόσια υπάλληλος. Αφενός φταίτε γιατί τους ψηφίζατε και, μάλιστα, «δαγκωτό». Αφετέρου, έχετε τη φαιδρή εντύπωση ότι το σύνολο των απολυμένων του ιδιωτικού τομέα έχασε τη δουλειά του γιατί «έφταιξε» όπως το διατυπώνετε; Επειδή δεν εκπληρούσε επαρκώς τα καθήκοντά του; Παρόλα αυτά απολύθηκε με συνοπτικές διαδικασίες, δε μετατάχθηκε σε παρακείμενο κτίριο άλλης επιχείρησης, υπηρεσίας εν προκειμένω.
Κατά τη γνώμη μου, η απομάκρυνση με αξιοκρατικές και διαφανείς διαδικασίες -το τονίζω!-μερικών χιλιάδων εγκάθετων ρεμπεσκέδων είναι από τα πρώτα πράγματα που έπρεπε να έχουν γίνει ήδη από την αρχή της αντιμετώπισης της κρίσης. Πολύ πριν χρειαστεί να γίνουν οριζόντιες περικοπές επί δικαίων και αδίκων. Πολύ πριν η περιστολή των κρατικών δαπανών αγγίξει ακόμη και τα φάρμακα χρονίως πασχόντων. Πολύ πριν η ιδιωτική οικονομία – η μοναδική, ως γνωστόν, που παράγει πλούτο- γονατίσει από το εξωφρενικό ΦΠΑ της τάξης του 23% συνοδεία ενός ορυμαγδού άλλων φόρων.
Αντ’ αυτού τι κάνουμε; Ακόμα το σκεφτόμαστε! Πόση σκέψη θέλει και πόση μελέτη να απολύσεις μιας δια παντός όλους τους επίορκους; Κι, όμως, στο ελληνικό δημόσιο χαίρουν πλήρους προστασίας ακόμη κι αυτοί! Αποδεδειγμένα παράνομοι που εξακολουθούν να αμείβονται και ουχί να απολύονται. Βλέπετε πολλοί από δαύτους παραμένουν «πελάτες» ενός φαύλου πολιτικού συστήματος και ως πελάτες έχουν πάντα δίκιο. Γι’ αυτό και οι κυβερνώντες δεν τολμούν, ενδεχομένως και δεν επιθυμούν, να τους αγγίξουν προσβάλλοντας τη νοημοσύνη του μέσου Έλληνα με προφάσεις περί αντισυνταγματικότητας.
Που αν ήξερε ο Ελευθέριος Βενιζέλος το πώς θα εξελισσόταν η καθιέρωση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων στο Σύνταγμα του 1911, πιθανόν να μην τη θέσπιζε ποτέ. Η στρεβλότητα που υπέστη ένα συνταγματικό άρθρο σε όλο της το μεγαλείο. Σήμερα, στις περισσότερες από τις χώρες του δυτικού κόσμου οι δημόσιοι υπάλληλοι εργάζονται με τετραετή ή πενταετή συμβόλαια. Όταν πλησιάζει η λήξη τους αξιολογούνται και αν και εφόσον κριθούν κατάλληλοι, το συμβόλαιό τους με το κράτος ανανεώνεται για το ίδιο χρονικό διάστημα. Η Ελλάδα του 2012, στο θέμα δημόσιο, εξακολουθεί να πορεύεται με ένα συνταγματικό άρθρο του 1911.
Οι κυβερνήσεις της τελευταίας τριακονταετίας δημιούργησαν και εξέθρεψαν τον «παράδεισο του δημοσίου» ανάγοντας και πουλώντας ως όνειρο στους ψηφοφόρους τους μία θέση σ’ αυτό. Και πώς να μην συνιστούσε όνειρο όταν: Οι δημόσιοι υπάλληλοι υπήρξαν για χρόνια οι Έλληνες με τις λιγότερες ώρες εβδομαδιαίας απασχόλησης (35ωρο και όχι 40ωρο), τις καλύτερες παροχές (π.χ. περισσότερες ημέρες άδειας λοχείας, ανατροφής παιδιών κλπ.) την καλύτερη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (δεν ξέρανε τι θα πει “περιμένω ουρά από τα αξημέρωτα για ραντεβού σε πολυϊατρείο του ΙΚΑ”), τις καλύτερες συντάξεις, το μισθό πάντα στην ώρα του -για πολλούς υπεραμοιβή σε συνάρτηση με την παραγόμενη εργασία- και χωρίς τη δαμόκλειο σπάθη της απόλυσης πάνω από το κεφάλι τους.
Δυστυχώς ή ευτυχώς ο παράδεισος δε φτιάχτηκε μόνο γι’ αυτούς. Θα το κατάλαβαν, φαντάζομαι, όταν ο καταραμένος όφις-τρόικα έκανε την εμφάνισή του στην Εδέμ τους, φέρνοντας τις πρώτες μισθολογικές περικοπές προ διετίας. Ακολούθησε η αύξηση του ωραρίου, η περικοπή των δώρων, του εφάπαξ παρομοίως, η εμφάνιση του ΕΟΠΥΥ και τώρα για κάποιους η ώρα να «εκπέσουν του παραδείσου», κατά τους κοινούς θνητούς να απολυθούν.
Κατανοώ απόλυτα ότι είχαν δομήσει τη ζωή τους με βάση το εισόδημά τους προ των περικοπών. Πήραν δάνεια, έφεραν στον κόσμο παιδιά, δημιούργησαν μία σειρά από υποχρεώσεις έχοντας τη σιγουριά του δημοσίου και έναν καλό μισθό μήνα μπαίνει-μήνα βγαίνει. Δεν ήταν, όμως, οι μόνοι.
Όσο γι’ αυτούς που ανησυχώ ειλικρινά είναι εκείνο το ποσοστό που βγάζει όλη τη δουλειά. Οι περισσότεροι άνθρωποι καταρτισμένοι, με φιλότιμο και θέληση, που διορίστηκαν με την αξία τους μέσω γραπτών διαγωνισμών ΑΣΕΠ κι όχι επειδή είχαν “μπάρμπα στην Κορώνη”, κάποιοι απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, ορισμένοι με τρεις και τέσσερις ξένες γλώσσες ή ακόμη και με διδακτορικά. Είναι αυτοί που, κατά το κοινώς λεγόμενο, «σέρνουν το κάρο μπροστά» και θα ‘πρεπε να είναι οι πρώτοι που θα ήθελαν το κάρο να αντικατασταθεί με τετράτροχο όχημα και οι ίδιοι να πάψουν να παριστάνουν τα μουλάρια. Κι, όμως, ενώ αντικειμενικά δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν, τρέμουν το βαθύ ριζικό σύστημα του κάθε κομματικού παρακράτους.
Θερμή παράκληση προς επιτροπές αξιολόγησης, task force, ομάδες κρούσης, ομάδες δράσης ή όπως αλλιώς: Διαφυλάξτε ως κόρη οφθαλμού όλες τις παραγωγικές «ιερές αγελάδες» και μην κωλυσιεργείτε να «σφάξετε» μερικά από τα λοιπά βοοειδή που παρεπιδημούν στους δημόσιους φορείς. Για το καλό όλων, δημοσίων υπαλλήλων και μη. Διαφορετικά, όπως έγραφε κι ο κ. Αργύρης Κωστάκης εδώ πριν λίγες μέρες, θα ζήσουμε ακόμα έναν εμφύλιο σπαραγμό κι αυτή τη φορά δε θα έχει κανένα ιδεολογικό υπόβαθρο ο χωρισμός των αντίπαλων στρατοπέδων.
 http://www.aixmi.gr/index.php/ellhnikhierhagelad/

Δεν υπάρχουν σχόλια: