Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2011

Γιατί ενοχλούσε ο Χριστόδουλος;



«Σκέφτομαι πράγματα που ποτέ δεν υπήρξαν, και αναρωτιέμαι… Γιατί όχι».Ο πρώτος που το συνέλαβε ως ιδέα, ήταν ο Φροστ. Ο Ρόμπερτ Κένεντι, το μυαλό πίσω από τη λαμπερή εικόνα του Κάμελοτ, της σημαντικότερης πολιτικής δυναστείας των ΗΠΑ, πήρε την πεσμένη στο έδαφος σκυτάλη, και μοιράστηκε την απορία με έναν ολόκληρο λαό, παθιασμένο να ζήσει την πραγματική αλλαγή. Και ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, γεμάτος Ελλάδα μέσα του, προσπάθησε να το κάνει πράξη.
Σήμερα συμπληρώνονται τρία χρόνια από την 28η Ιανουαρίου του 2008, τότε που κενώθηκε ο αρχιεπισκοπικός θρόνος. Και η απουσία του Χριστόδουλου είναι εξαιρετικά αισθητή. Ίσως και λόγω της εποχής κρίσης που βιώνουμε. Ίσως επειδή ήταν ο τελευταίος χαρισματικός που πέρασε από την Ελλάδα. Ιεράρχης μεν, ο οποίος ωστόσο θέλησε εξαρχής να φέρει την Εκκλησία πιο κοντά στο κέντρο. Των εξελίξεων. Του μέλλοντος. Έστω κι αν τον κατηγόρησαν για ακραίες θέσεις.
Η Ιστορία έχει περίεργες… συνήθειες, ως προς τη μεθοδολογία της αποτίμησης μιας πορείας. Σχετικά ασφαλής οδός όμως, είναι το να κοιτάξεις… ποιοι ήταν οι εχθροί κάποιου. Και για ποιόν ακριβώς λόγο τον κατηγορούσαν.
Ο Χριστόδουλος βρέθηκε διαχρονικά στο στόχαστρο, επειδή μιλούσε. Ενώ, σύμφωνα με την αντίληψη όσων αυτοαποκαλούνται προοδευτικοί, η Εκκλησία δεν θα πρέπει να μιλάει. Ή, να το κάνει δια της σιωπής της, έστω κι αν φτάνει στα όρια του… βαθέως ύπνου. Το «δια του έργου της», ο Χριστόδουλος τουλάχιστον το είχε κάνει πράξη.
Πόσες φορές δεν το έχετε ακούσει: Χωρισμός Κράτους-Εκκλησίας… Η Εκκλησία στα του οίκου της… Επειδή όλοι γνωρίζουν τη δύναμη και την επιρροή του εκκλησιαστικού λόγου σε μια κοινωνία βαθιά παραδοσιακή, ενίοτε στα όρια του συντηρητισμού, όπως είναι η ελληνική. Αν τους άκουγε ο Βολταίρος… Καταντήσαμε να θεωρείται πρόοδος η αφαίρεση (της Εκκλησίας από το «όλο Κράτος») αντί για τη σύνθεση, τον πολλαπλασιασμό και την πρόσθεση, που είναι διαχρονικά οι μαθηματικές πράξεις της προόδου.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος δεν έκρυψε ποτέ τη διάθεσή του για μια Εκκλησία εξωστρεφή. Θέλησε να εκσυγχρονίσει έναν θεσμό κατά συνθήκη αρτηριοσκληρωτικό. Να τον κάνει προσιτό προς τις γενιές που έρχονταν, γι’ αυτό και επικεντρώθηκε στο να προσελκύσει τους νέους. «Σας θέλουμε όπως είστε. Και με το σκουλαρίκι σας»Έτσι δεν έλεγε; Γι’ αυτό και οι νέοι τον αγάπησαν, σε αντίθεση με τα συναισθήματά τους για τους «επαγγελματίες» πολιτικούς.
Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος δεν έκρυψε ποτέ και τη βαθιά αγάπη του για την Ελλάδα. Ξέρετε, αυτό το… κουσούρι που σε κατατάσσει στην κατηγορία των εθνικιστών, προτού καν προλάβεις να αρθρώσεις κουβέντα. Και επειδή αγαπούσε την Ελλάδα, δεν… αγάπησε ιδιαίτερα τον «εκσυγχρονισμό».
Θα πείτε βέβαια, ότι οι εκκλησιαστικοί ηγέτες δεν πρέπει να παρεμβαίνουν στην πολιτική. Προφανώς επειδή, όλοι καταλαβαίνουμε ότι μπορούν να επηρεάσουν πιο εύκολα και καταλυτικά την κοινωνία. «Ο Χριστόδουλος έγινε πολιτικός», έλεγαν οι επικριτές του. Και ποιος είπε ότι ο λόγος της Εκκλησίας δεν είναι βαθιά πολιτικός; Πολιτική δεν είναι, μεταξύ άλλων, η χάραξη του οδικού χάρτη για την εθνική και κοινωνική ευημερία;
Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος κατέβαλε υψηλό τίμημα για το γεγονός ότι στάθηκε απέναντι στο «σύστημα ΠΑΣΟΚ». Σε όλες τις εκφάνσεις του. Στην πολιτική, αλλά και στον χώρο των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων. Ένα σύστημα που δεν του συγχώρησε ποτέ, την αυθόρμητη διαπίστωσή του, όταν συνάντησε τον Κώστα Καραμανλή στο Μέγαρο Μαξίμου, μετά την εκκωφαντική πτώση του ΠΑΣΟΚ από την εξουσία, τον Μάρτιο του 2004.
«Οι καταστάσεις αλλάζουν», είχε πει τότε ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος. «Δόξα σοι ο Θεός», είχε προσθέσει. Μα, αυτό δεν ήταν το αυθόρμητο ξέσπασμα ενός ολόκληρου λαού, για το Κίνημα που ταυτίστηκε με το Κράτος, και έμελλε να μας οδηγήσει στην τρόικα και το ΔΝΤ;
Μπορεί ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος να μην βρίσκεται πλέον στη ζωή, η παρακαταθήκη του λόγου του όμως παραμένει ανεξίτηλη. Όπως και η δύναμη εκείνης της φράσης… Οι καταστάσεις, πράγματι αλλάζουν. Και μετά… αλλάζουν ξανά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: